Hoe schrijf je nou een reisverhaal dat mensen boeit, intrigeert en fascineert? Door middel van een mooi reisverhaal kun je anderen meenemen op avontuur, maar het is ook geweldig om jouw eigen avontuur te herbeleven. Echter is een creatief reisverhaal schrijven gemakkelijker gezegd dan gedaan. In deze blog deel ik tips hoe mensen creatieve verhalen schrijven op reis.
Creatieve verhalen schrijven op reis: de tips!
1. Denk na over een pakkende introductie
De introductie is het belangrijkste deel van jouw verhaal. De eerste zinnen zijn ZO bepalend. Jouw verhaal kan nog zo fantastisch zijn, maar als de eerste alinea mensen niet interesseert lezen ze de rest van het verhaal ook niet. Er zijn natuurlijk allerlei manieren om een introductie te starten. Hier zijn een paar manieren:
Maak alles vanaf het begin duidelijk.
Beantwoord de wie, wat, waar, wanneer en waarom. Zo hebben lezers direct een duidelijk beeld waar (en met wie) je bent en wat ze in de rest van het verhaal kunnen verwachten. Dit zie je veel in praktische reisverhalen (vooral online) en in journalistieke stukken / kranten.
Begin met iets schokkends.
Toen ik het boek Hipsters, baarden, martelaren van Anna Krijger over Israël las werd ik gelijk meegenomen in haar situatie door de introductie. Ze begint het verhaal bij een Palestijnse familie. De familie heeft zojuist te horen gekregen dat hun zoon dood is. De vader is trots, de moeder en zussen zijn in stilte aan het rouwen. Doordat Anna met iets schokkends begint wil je als lezer simpelweg wel verder lezen. Wat gaat er nog meer voor idioots gebeuren?
Wek nieuwsgierigheid op.
Hè? Dit is het tegenovergestelde van de eerste optie? Klopt. Maar soms kan het juist interessant zijn om mensen te laten gissen naar de plek waar je bent en wat de situatie is. Door nieuwsgierigheid op te wekken krijg je de aandacht van de lezer en is de kans groter dat diegene verder leest.
Voorbeeld
“Knallen. Enkele mensen van de groep kijken verschrikt op, onze gids praat rustig door. Nog meer knallen, ditmaal dichterbij. De gids vraagt in het Hebreeuws aan een paar soldaten wat er aan de hand is. Het tweetal kijkt even om zich heen; het lijkt erop dat ze er niet (meer) van opkijken. Het blijkt vuurwerk te zijn, om de laatste dag van het schooljaar te vieren. Niets is wat het lijkt in Hebron.” (introductie van de blog Palestina: Hebron, stad van wanhoop en hoop)
2. Neem ALTIJD een notitieboek mee
Het klinkt misschien ouderwets, maar geloof me: die telefoon valt vroeg of laat een keer uit. Of de notities die je op jouw telefoon hebt opgeslagen zijn ineens verdwenen. Ik heb daarom altijd een notitieboek in mijn tas zitten. Inmiddels heb ik tientallen notitieboekjes.
Mijn favoriete notitieboekjes hebben geen lijnen, maar bestaan uit blanco pagina’s. Zo kan ik er ook iets bij tekenen of aan een mind map (met allerlei lijnen en pijlen) werken. Daarnaast vind ik de notitieboekjes van Correctbook fijn. Deze notitieboeken zijn gemaakt van hetzelfde materiaal als whiteboards en zijn dus uitwisbaar. Nadat ik de pagina’s vol heb geschreven maak ik er een foto van en sla deze online op (Google Drive of Dropbox). Vervolgens kan ik die notities wissen. Erg duurzaam en het zorgt vaak voor meer overzicht.
3. Vermijd de clichés
Probeer met al jouw zintuigen na te denken en die in te zetten voor jouw verhaal. Natuurlijk zijn de stranden in de Cariben paradijselijk mooi, met die hagelwitte stranden en palmbomen en azuurblauwe zee. Maar hoe kun jij dat strand zó beschrijven dat het een unieke tekst wordt? Iris Hannema deed dit erg knap in haar boek Het Bitterzoete Paradijs. Haar reis brengt haar naar verschillende idyllische eilanden in de Stille Oceaan. Toch heeft ieder eiland een eigen karakter, een eigen cultuur en iets dat die plek uniek maakt.
Voorbeeldje
Dit is een manier hoe je een reisverhaal over Cinque Terre in Italië kunt beginnen:
“De dorpen van Cinque Terre zijn onwijs mooi. Het is een van de leukste plekken in Italië. De 5 dorpen zijn heel kleurrijk. Het is hier druk en toeristisch, maar toch is Cinque Terre zeker de moeite waard. Als je op zoek bent naar een fotogenieke en authentieke plek in Italië moet je absoluut hiernaartoe gaan.”
Maar eigenlijk is dit een nietszeggende tekst over Cinque Terre. Je kunt “Cinque Terre” namelijk voor heel wat andere plekken vervangen. Denk aan Burano, het eiland met kleurrijke huizen bij Venetië. Of Stockholm, waar je in ook kleurrijke huizen in de haven vindt. En wat dacht je van de kleurrijke huisjes op Curaçao? De tekst is bovendien in het algemeen nietszeggend. Het is druk en toeristisch, maar toch de moeite waard. Waarom in hemelsnaam? De plek wordt fotogeniek en authentiek genoemd, maar er zijn honderden van zulke plekken in Italië. Waarom zou ik specifiek naar deze plek moeten gaan? Toch is dit een introductie die je regelmatig tegen zult komen, niet alleen over Cinque Terre maar over heel veel plekken.
Maar het kan ook zo:
“De was, in alle kleuren van de regenboog, hangt boven mij te drogen. Het is eind mei. Toch hangen er wollen sokken. Een teken dat het ‘s nachts nog flink af kan koelen in deze Italiaanse regio. De kleren zijn minstens zo kleurrijk als de rest van het dorp Riomaggiore, een van de 5 dorpen van Cinque Terre. Mannelijke toeristen met ontblote bovenlijven lopen puffend door de smalle straatjes. Zweetdruppels lopen over hun hoofden en glimmen door het zonlicht. De blubberbuiken deinzen mee op de R&B muziek die uit de telefoon van een voorbijgaande groep jongeren komt.
Ik loop snel door, richting de boulevard die langs de zee kronkelt. Slechts een handvol mensen komt hier. Wat een contrast met het drukke centrum van het dorp. Ik herken de zilte geur van de oceaan. Een geur van thuiskomen. Ik bewonder een tijd het geduld van een lokale visser. Spetters zeewater bieden op de juiste momenten verfrissing. De visser haalt de vangst van zijn haak en kijkt op. Hij glimlacht. Ik steek mijn duim op en glimlach terug. Is er een betere manier om deze ontdekkingstocht in Cinque Terre te beginnen?”
Welke tekst nodigt meer uit om Cinque Terre te ontdekken: introductie 1 of 2?
4. Grammar is key
Ik weet het: grammatica is niet bepaald interessant voor een creatieve ziel zoals jij. Maar spel- en typfouten zijn onwijs irritant als ze regelmatig in een verhaal terugkomen. Jouw reisverhaal kan nog zo mooi en indrukwekkend zijn; als er veel fouten in de tekst staan leidt dat af en is de lezer niet meer gefocust op jouw beleving. Bij twijfel dus altijd de grammaticaregels opzoeken!
Een paar van de meest gemaakte fouten wat betreft grammatica:
– Interpunctie is belangrijk en moet verwarring voorkomen, niet veroorzaken.
Voorbeeld: “Ik hou van katten eten en films kijken op Netflix” OF “Ik hou van katten, eten en films kijken op Netflix”. Door één komma weg te laten krijgt de zin ineens een hele andere betekenis.
– Woorden wel of juist niet aan elkaar schrijven.
In het Nederlands schrijven we veel woorden aan elkaar. In het Engels worden woorden juist los van elkaar geschreven. Door de invloed van het Engels schrijven we veel woorden echter los van elkaar, terwijl dat niet juist is.
– Dubbele betekenis in een zin: tautologie.
Een tautologie is een taalfout die soms ook als stijlfiguur wordt gebruikt. Bij een tautologie gebruik je 2 woorden die dezelfde betekenis hebben in één zin. Het is dus niet per se fout, maar het is wel fijn om je bewust te zijn als je een betekenis dubbel gebruikt.
Voorbeelden: voor altijd en eeuwig / want dat is immers duidelijk / maar dat is echter niet normaal / er liggen circa 5 à 10 appels in de mand
Lees ook: 10 tips voor het maken van reisvideo’s
5. Schrijf een reisverhaal in de tegenwoordige tijd
Dit is in het begin even wennen, geloof me. Je schrijft namelijk een reisverhaal vaak NADAT je iets hebt beleefd. De logische manier is om alles in de verleden tijd te schrijven, zodat mensen weten dat het al is gebeurd. Maar door alles in de tegenwoordige tijd te schrijven neem je de lezer beter mee in de beleving. Wanneer je een flashback wilt gebruiken schrijf je uiteraard wel in de verleden tijd. Maar probeer verder zo veel mogelijk te vertellen in de tegenwoordige tijd.
6. Ben consistent met namen gebruiken
Of het nu namen van bestemmingen, bezienswaardigheden of personen zijn: ben consistent met de namen die je gebruikt. Noem jouw reisgenoot niet eerst “vriendin D” en dan later in het verhaal “Daniëlle”. Het zorgt voor verwarring. En om op de focus te houden op jouw reisbeleving wil je verwarring voorkomen.
Hetzelfde geldt voor namen van bestemmingen. Regelmatig heeft een plek een internationale én een lokale naam. Jeruzalem is bijvoorbeeld de internationale naam, maar de Arabische naam is Al-Quds. In een verhaal over Jeruzalem kan ik dit eenmaal benoemen als feitje. Maar ik ga de naam Jeruzalem niet de helft van de tijd vervangen door Al-Quds. Het is verwarrend en bovendien niet nodig.
7. Interactie met mensen: gebruik dialogen in jouw verhaal
Een van de leukste manieren om jouw verhaal bijzonder te maken is het gebruik van interactie met mensen. Dit kunnen andere reizigers zijn, maar ook de lokale bevolking. De gesprekken die JIJ met mensen hebt zijn uniek. Datzelfde gesprek gaat nooit meer in diezelfde situatie plaatsvinden, met dezelfde mensen. Gebruik dialogen dus in jouw reisverhaal om de lezer geïnteresseerd te houden.
Lees ook: beste tips om mensen te fotograferen op reis + VIDEO
E-book Creatieve Reisverhalen Schrijven
Geen zin of tijd om een online cursus te volgen? Wil je alles op jouw tempo doen? En heb je de tips liever op papier staan? Dan kun je ook mijn e-book met 44 tips om creatieve reisverhalen te schrijven kopen. Inclusief allerlei opdrachten om direct aan de slag te gaan!
Lees ook: reisfotografie – 9 tips om met geweldige foto’s thuis te komen
Heb jij nog meer vragen over creatieve verhalen schrijven op reis? Laat het me gerust hieronder via de reacties of via een mailtje weten!
In dit artikel vind je affiliatelinks. Meer informatie over affiliate vind je hier.
